
قیمت کنسرو ماهی تن که در سالهای اخیر جایگزین گوشت و مرغ در سفره بسیاری از خانوادهها شده بود، طی ماههای اخیر دوباره افزایش یافته و فشار تازهای بر سبد غذایی مردم وارد کرده است.
در سالهای اخیر، بسیاری از منابع پروتئینی مانند گوشت قرمز، ماهی و حتی مرغ به دلیل افزایش قیمت از سفره خانوادهها حذف شدهاند. اما حالا محصولی که بهعنوان جایگزین ارزانتر و در دسترستر برای این اقلام شناخته میشد، یعنی کنسرو ماهی تن، نیز با موج تازهای از گرانی روبهرو شده است. کنسروی که میتوانست راهکاری برای تأمین پروتئین در شرایط اقتصادی فعلی باشد، اکنون خود به یکی از کالاهای گرانقیمت بازار تبدیل شده و فشار بیشتری را بر سبد غذایی خانوارها وارد میکند. حال پرسش اصلی اینجاست که علت اصلی افزایش قیمت کنسرو ماهی تن چیست؟
بررسی بازار حاکی از آن است که قیمت کنسرو ماهی تن از خرداد تاکنون شهریور ۱۴۰۴، افزایش پیدا کرده است. بهعنوان نمونه، قیمت هر کنسرو ماهی ساده ۱۸۰ گرمی از ۱۰۸ هزار تومان در خرداد به حدود ۱۲۰ هزار تومان در پایان شهریور رسیده است.
حتی بررسی قیمت انواع کنسرو ماهی تن هم نشان میدهد که قیمت کنسرو ماهی تن در روغن سویا ۱۸۰ گرمی با قیمت ۱۲۰ هزار تومان به فروش میرسد. کنسرو ماهی تن فلفلی اویلا ۱۸۰ گرمی ۱۳۳ هزار تومان و کنسرو ماهی تن ۱۸۰ گرمی مکنزی هم ۱۰۸ هزار تومان قیمتگذاری شدهاند.
کنسرو ماهی تن سبزیجات ۱۸۰ گرمی اویلا با قیمت ۱۳۳ هزار تومان، کنسرو ماهی تن ۱۸۰ گرمی شیلتون با قیمت ۱۲۰ هزار تومان و کنسرو ماهی تن دودی ۱۸۰ گرمی مکنزی هم با قیمت ۱۳۳ هزار تومان در بازار عرضه میشوند.
علاوه بر این، کنسرو ماهی تن در روغن زیتون ۱۸۰ گرمی شیلتون و کنسرو ماهی تن در روغن زیتون ۱۸۰ گرمی اویلا با نرخ ۱۵۴ هزار تومان در اختیار مصرفکننده قرار میگیرند.
تولیدکنندگان خواستار افزایش بیش از ۱۰۸ هزار تومانی
دلایل مختلفی برای افزایش قیمت کسنرو ماهی تن وجود دارد. آنطور که مسعود بختیاری، رئیس سندیکای صنایع کنسرو ایران، به مهر گفته، امسال نخستین موج افزایش قیمت در ابتدای سال رقم خورد. تولیدکنندگان در جلسات متعدد با استناد به رشد دستمزدها، هزینه حملونقل و نرخ تورم، خواستار افزایش بیش از ۱۰۸ هزار تومانی بودند. اما در نهایت توافق شد که هرگونه افزایش احتمالی بهصورت پلکانی اعمال شود.
این فعال صنفی با اشاره به مشکلات ثبت سفارش ماهی تن اظهار کرد: با وجود پیگیریهای سندیکا از سال گذشته و مکاتبههای متعدد با وزارت کشاورزی برای ثبت سفارش ۳۵ هزار تن از ماهیان تون در نیمه نخست سال، این موضوع عملی نشد.
او افزود: ثبت سفارش دیرهنگام و طولانی شدن مذاکرات تولیدکنندگان با طرفهای خارجی باعث شد بازار تن ماهیان با کمبود روبهرو شود.
هرچند، این اولین بار نیست که قیمت ماهی تن ظرف یکسال اخیر افزایش پیدا میکند. در بهمن سال ۱۴۰۳ هم قیمت کنسرو ماهی تن ۱۴ درصد افزایش پیدا کرد.
از سال ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۳ هزینههای تولید چقدر افزایش پیدا کردند؟
در آن زمان، رئیس سندیکای صنایع کنسرو ایران، درباره عوامل مؤثر بر افزایش ۱۴ درصدی قیمت کنسرو ماهی تن به تجارتنیوز گفته بود: در ۱۶ ماه اخیر، قیمت مصرفکننده این کالا ثابت نگه داشته شده است. این در حالی است که هیچ کالایی در این بازه بدون تغییر قیمت نمانده است. از سال ۱۴۰۲ تا سال ۱۴۰۳، هزینه دستمزد ۳۵ درصد و هزینههای سربار ۴۰ تا ۵۰ درصد رشد کرده است.
دولت باید به سمت متناسبسازی حقوق و دستمزد با نرخ تورم حرکت کند
این صنفی در مورد افزایش قیمت کنسرو ماهی تن و تأثیر آن بر کاهش قدرت خرید مردم اظهار کرد: به هر حال قدرت خرید مردم کاهش یافته و دولت باید به سمت متناسبسازی حقوق و دستمزد با نرخ تورم حرکت کند تا جامعه کارگران بتوانند یک رفاه نسبی داشته باشند.
بر اساس این گزارش، افزایش قیمت کنسرو ماهی تن تنها یک گرانی ساده در بازار مواد غذایی نیست، بلکه نشانهای از چند ضعف ساختاری جدی نظیر نبود برنامهریزی در تأمین مواد اولیه، تأخیر در ثبت سفارشها، وابستگی بالای تولید به واردات و ناتوانی سیاستگذاران در کنترل زنجیره تولید و توزیع است.
در چنین شرایطی، هم تولیدکننده امنیت و هم مصرفکننده به دلیل کاهشقدرت خرید، امنیت خاطر ندارند. اگر دولت بهجای واکنشهای مقطعی برای اصلاح ساختارهای واردات، حمایت واقعی از تولید داخلی و متناسبسازی دستمزدها با نرخ تورم چارهای نیندیشد، حذف تدریجی پروتئین از سفره مردم به یک بحران اجتماعی و بهداشتی جدی تبدیل میشود.